بیایید یک صحنه کاملاً آشنا را تصور کنیم. شما در حال کار روی کامپیوتر هستید یا شاید در حال استراحت روی مبل. ناگهان حس می‌کنید قطره‌ای مایع گرم از بینی شما به سمت لب پایین می‌چکد. با عجله به دستمالی می‌رسید و با دیدن رنگ قرمز، قلبتان فرو می‌ریزد. خون دماغ! در یک لحظه، هزاران فکر به ذهن شما هجوم می‌آورد. "چرا اتفاق افتاد؟" "آیا جدی است؟" "آیا باید به بیمارستان بروم؟" و مهم‌تر از همه، سوال اصلی که شما را به این صفحه کشانده: "کدام خون دماغ خطرناک است؟"
من این حس وحشت و سردرگمی را کاملاً درک می‌کنم. دیدن خون، حتی اگر از بخشی از بدن خودمان باشد، می‌تواند بسیار ترسناک باشد. دنیای اینترنت هم که پر از اطلاعات متناقض است، اوضاع را بدتر میکند. یک سایت می‌گوید "نگران نباشید، خودش خوب می‌شود"، سایت دیگری هشدار می‌دهد که "می‌تواند نشانه یک بیماری خطرناک باشد". در میان این همه هیاهو، پیدا کردن یک پاسخ شفاف، آرامش‌بخش و قابل اعتماد، شبیه گشتن در یک مه غلیظ است.
اما امروز، من اینجا هستم تا این مه را کنار بزنم. من یک پزشک نیستم که در اتاق درمان نشسته و با کلمات پیچیده صحبت میکند. من یک راهنمای همدل و آگاه هستم که می‌خواهد دانش پزشکی را به زبانی ساده و قابل فهم برای شما ترجمه کند. هدف من این نیست که شما را بترسانم، بلکه این است که با دادن دانش به شما، قدرت و کنترل را به شما بازگردانم. در این مقاله طولانی و جامع، ما قدم به قدم، همه چیز را درباره خون دماغ بررسی خواهیم کرد. ما با هم یاد می‌گیریم که چگونه بین یک خون دماغ بی‌خطر و یک وضعیت اضطراری تفاوت قائل شویم. پس یک نفس عمیق بکشید، به خودتان بگویید که همه چیز تحت کنترل است و با من همراه شوید. این سفر، برای بازپس‌گیری آرامش شماست.
قبل از اینکه بفهمیم کدام خون دماغ خطرناک است، باید ابتدا بفهمیم که اصلاً چرا بینی ما اینقدر مستعد خونریزی است. پاسخ در ساختار شگفت‌انگیز بینی ما نهفته است. بینی شما فقط یک عضو برای بوییدن و تنفس نیست؛ بلکه یک فیلتر بسیار پیشرفته، یک گرم‌کننده و یک مرطوب‌کننده هوا است. برای انجام تمام این کارها، بینی به یک منبع خونی بسیار غنی و وسیع نیاز دارد.
تصور کنید یک شبکه بزرگی از رگ‌های خونی کوچک و ظریف که مانند یک جنگل انبوه در داخل بینی شما پخش شده‌اند. این رگ‌ها بسیار نزدیک به سطح مخاط بینی قرار دارند و دیواره‌هایشان نازک است. این شبکه خونی در پزشکی به کیسل‌باخ پلکسوس (Kiesselbach's Plexus) معروف است. این منطقه در قسمت جلویی و پایینی جداره بینی (تقسیم بینی) قرار دارد و محل تقریباً ۹۰ درصد از تمام خون دماغ‌هاست.
حالا چرا این رگ‌ها اینقدر شکننده هستند؟ دلایل مختلفی وجود دارد. هوای خشک و سرد، به خصوص در فصل زمستان، می‌تواند مخاط بینی را خشک کرده و باعث ترک خوردن این رگ‌های ظریف شود. ضربه زدن به بینی، یا حتی عادت به کندن بینی، می‌تواند به راحتی این رگ‌ها را پاره کند. عفونت‌هایی مانند سرماخوردگی و سینوزیت نیز باعث التهاب و تورم این رگ‌ها می‌شوند و آن‌ها را مستعدتر برای پاره شدن می‌کنند. پس بینی شما به طور طبیعی یک منطقه پرخطر و مستعد خونریزی است و این موضوع به خودی خود جای نگرانی ندارد.
خونریزی از بینی در اصطلاح پزشکی اپیستاکسی (Epistaxis) نامیده می‌شود. دانستن این کلمه به شما کمک میکند تا هنگام جستجو یا صحبت با پزشک، با اعتماد به نفس بیشتری عمل کنید. اما مهم‌تر از نام، درک نوع خونریزی است. اینجاست که داستان اصلی ما آغاز می‌شود و تفاوت بین یک مشکل ساده و یک خطر بالقوه مشخص می‌شود.
این مهم‌ترین بخشی است که باید به خوبی آن را درک کنید. تمام خون دماغ‌ها یکسان نیستند. آن‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که تفاوت آن‌ها، کلید تشخیص خطرناک بودن یا نبودن situation است.
این نوع خون دماغ، همان چیزی است که اکثر ما تجربه کرده‌ایم. همانطور که گفتم، خونریزی از شبکه خونی کیسل‌باخ در قسمت جلویی بینی رخ می‌دهد. ویژگی‌های اصلی خون دماغ جلو به این صورت است:
خون دماغ جلو در کودکان بسیار شایع است، زیرا رگ‌های خونی آن‌ها حساس‌تر است و آن‌ها بیشتر در معرض خراشیدگی و ضربه قرار دارند. اگرچه دیدن خون از بینی کودک می‌تواند ترسناک باشد، اما اکثر موارد از این نوع هستند و جای نگرانی جدی ندارند.
این نوع خون دماغ، نادرتر است اما بسیار جدی‌تر و بالقوه خطرناک‌تر است. خونریزی از رگ‌های خونی بزرگ‌تر و عمیق‌تر در قسمت عقب بینی رخ می‌دهد. این رگ‌ها خون را مستقیماً از شریان‌های اصلی تأمین می‌کنند. ویژگی‌های اصلی خون دماغ عقب این‌ها هستند:
خون دماغ عقب یک وضعیت اضطراری پزشکی است. چرا؟ چون خونریزی شدید است و خون راهی به جز رفتن به سمت گلو ندارد. قورت دادن خون می‌تواند باعث تهوع، استفراغ و حتی خفگی شود. همچنین، از دست دادن حجم زیاد خون می‌تواند به سرعت منجر به افت فشار خون و شوک شود.
پس تفاوت اصلی و کلیدی اینجاست: آیا خون به سمت جلو می‌ریزد یا به سمت عقب و گلو؟ این اولین و مهم‌ترین سؤالی است که باید از خود بپرسید.
حالا که با دو نوع اصلی خون دماغ آشنا شدیم، بیایید لیستی از علائم خطر را تهیه کنیم. اگر هر یک از این موارد را تجربه کردید، باید فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید. این علائم، پرچم‌های قرمزی هستند که به شما می‌گویند: "این یک خون دماغ معمولی نیست".
اگر خونریزی آنقدر شدید است که خون به صورت مداوم از بینی شما یا از دهانتان (به سمت عقب) بیرون می‌آید، این یک زنگ خطر جدی است. به خصوص اگر پس از ۲۰ دقیقه فشار مستقیم و صحیح، خونریزی متوقف نشود. یک راه ساده برای تخمین مقدار خون، این است که ببینید آیا در عرض ۵-۱۰ دقیقه یک لیوان کوچک پر از خون جمع شده است یا خیر. اگر بله، شما به کمک فوری نیاز دارید.
همانطور که گفتیم، خون دماغ عقب باعث ریختن خون به گلو می‌شود. اگر احساس می‌کنید خون در گلو شما جمع شده و راه تنفس یا بلع را مسدود کرده، این یک وضعیت اضطراری است. قورت دادن مقادیر زیاد خون نه تنها ناخوشایند است، بلکه می‌تواند باعث تحریک معده و استفراغ شود که وضعیت را بدتر میکند.
اگر خون دماغ شما بلافاصله پس از یک ضربه شدید به سر یا صورت (مثلاً یک تصادف رانندگی یا سقوط از ارتفاع) شروع شد، هرگز آن را ساده نگیرید. این خونریزی می‌تواند نشانه‌ای از یک شکستگی در استخوان‌های جمجمه یا صورت باشد. در این موارد، خون دماغ ممکن است با علائم دیگری مانند کبودی دور چشم‌ها، مایع شفاف از بینی، سردرد شدید یا گیجی همراه باشد. این موارد نیاز به بررسی فوری در اورژانس دارند.
این علائم نشانه از دست دادن حجم قابل توجهی از خون هستند. بدن شما با کاهش فشار خون و کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز واکنش نشان می‌دهد. اگر در حین خون دماغ احساس سرگیجه، تاری دید، تعریق سرد، ضعف شدید یا احساس نزدیکی به غش کردید دارید، این یک علامت خطر جدی است که نشان می‌دهد بدن شما در حال ورود به فاز شوک است. فوراً کمک بخواهید.
اگر در طول یک دوره کوتاه (مثلاً چند هفته) به طور مکرر دچار خون دماغ می‌شوید، حتی اگر هر بار خفیف باشد، این موضوع را نادیده نگیرید. خون دماغ‌های مکرر می‌توانند نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای باشند. این مشکلات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
در این موارد، خون دماغ خودش مشکل اصلی نیست، بلکه یک "علائم هشدار" است. شما باید به یک پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی را پیدا و درمان کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری‌هایی که می‌توانند باعث خونریزی‌های غیرعادی شوند، می‌توانید به منابع معتبر پزشکی مراجعه کنید، مانند سایت کلینیک مایو.
اگر شما داروهایی مانند آسپرین، وارفارین (کومادین)، کلوپیدوگرل (پلاویکس) یا داروهای جدیدتر مانند آپیکسابان (الیکویس) و ریواروکسابان (زانارلت) مصرف می‌کنید، بدانید که خونریزی برای شما جدی‌تر است. این داروها توانایی بدن برای متوقف کردن خونریزی را کاهش می‌دهند. حتی یک خون دماغ جلویی ساده نیز در شما می‌تواند شدیدتر و طولانی‌تر باشد. اگر خون دماغ شما با مصرف این داروها متوقف نمی‌شود، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. منابع پزشکی معتبر توصیه می‌کنند که بیماران تحت این داروها، هرگونه خونریزی غیرعادی را جدی بگیرند.
حالا که می‌دانیم کدام خون دماغ‌ها خطرناک هستند، بیایید یاد بگیریم که چگونه با یک خون دماغ معمولی و بی‌خطر (خون دماغ جلو) به درستی برخورد کنیم. انجام درست این اقدامات ساده، می‌تواند از اضطراب و تشدید مشکل جلوگیری کند.
اگر پس از ۲۰ دقیقه فشار مستقیم، خونریزی همچنان ادامه داشت، دیگر تلاش نکنید و به اورژانس مراجعه کنید. آکادمی آمریکایی گوش و حلق و بینی نیز این توصیه‌ها را تأیید میکند و تأکید میکند که خونریزی‌های مقاوم به درمان نیاز به بررسی تخصصی دارند.
دانستن این اطلاعات چگونه به شما کمک میکند؟ مزایای آن بسیار فراتر از یک راهنمای پزشکی ساده است.
اگر در لحظه خون دماغ هستید و وقت کافی برای خواندن تمام مقاله را ندارید، این سه گام ساده را به خاطر بسپارید:
ما در این سفر طولانی، با هم از یک سوال ترسناک شروع کردیم و به یک درک عمیق و قدرتمند از خون دماغ رسیدیم. فهمیدیم که همه خون دماغ‌ها برابر نیستند و تفاوت کلیدی بین خون دماغ جلو (معمولاً بی‌خطر) و خون دماغ عقب (بالقوه خطرناک) را یاد گرفتیم. ما با علائم خطر آشنا شدیم؛ زنگ‌خطرهایی که به ما می‌گویند چه زمانی باید به اورژانس فکر کنیم و چه زمانی می‌توانیم با آرامش در خانه اقدامات اولیه را انجام دهیم.
مهم‌ترین نکته‌ای که باید از این مقاله با خود ببرید این است: دانش، بهترین داروی ضداضطراب است. وقتی شما بدانید که چگونه یک موقعیت را ارزیابی کنید، وحشت جای خود را به تصمیم‌گیری هوشمندانه می‌دهد. شما دیگر قربانی ترس از دیدن خون نخواهید بود، بلکه یک فرد آگاه و توانمند خواهید بود که می‌داند چگونه از خود و عزیزانش مراقبت کند.
پس دفعه بعد که با یک خون دماغ مواجه شدید، نفس عمیق بکشید. این سه گام را به یاد بیاورید: ارزیابی کنید، اقدام اولیه انجام دهید و در صورت لزوم به دنبال کمک تخصصی باشید. شما اکنون این دانش را دارید. از آن برای حفظ آرامش و سلامتی خود و دیگران استفاده کنید.
امتیاز شما به مطلب کدام خون دماغ خطرناک است
امتیاز: 5 از 5 (مجموع 1 رای)
اولین نفری باشید که در مورد کدام خون دماغ خطرناک است نظر می دهید!
Learnhow.ir© 2023 All rights reserved